ارائه راهکار و سیاستهای مناسب برای تحقق شهر کم کربن نمونه موردی: شهر ری، تهران

افزایش گرم شدن زمین و آثار منفی آن طی دهه های اخیر انکارناپذیر شده و این پدیده موجب گردیده است که موافقت نامه های کشوری، منطقه ای و بین المللی به منظور ایجاد هماهنگی بین سیاست ها در راستای کاهش آثار منفی گرم شدن زمین مورد توجه قرار گیرد. در این چارچوب بیشترین توجه بر سهم بالای انتشار دی-اکسید کربن متمرکز شده است. اولین بار در سال های دهه 1980 ، شواهد علمی نشان دادند که انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از فعالیت های انسانی، خطراتی را برای جهان ایجاد می کند و به این ترتیب لزوم برگزاری کنفرانس های بین المللی دوره ای و تشکیل پیمان نامه برای حل این مساله احساس شد که مهم ترین این تعهدنامه ها پروتکل کیوتو در سال 1997 بود که کشورهای صنعتی را ملزم به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نمود(خسروی، 1390، 5) در این میان، شهرها سهم عمده ای در انتشار دی اکسید کربن دارند. تقریبا نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کنند و این سهم در طول زمان در حال افزایش بوده و پیش بینی شده است که این سهم به 60درصد در سال 2030 برسد. شهرها سهم اعظم (بین 60 تا 80درصد) تولید انرژی را در دنیا دارند و سهم آنها در انتشار دی اکسید کربن هم تقریبا همین مقدار است(kamal-chaoui and robert,2009,9) . بر اساس نظر اشه و همکاران، ضمن توجه به شهرها به عنوان عامل تولید کننده دی اکسید کربن می توان گفت، شهرها محل بسیار خوبی برای کاهش انتشار کربن هستند، چون گروه های مختلف قومی، اجتماعی، اقتصادی و ... در ارتباط نزدیک با یکدیگر قرار دارند و از طرفی می توان استراتژی های مختلفی برای جذب مشارکت مردم در کم کردن گازهای گلخانه ای به خصوص کربن تدوین نمود(ashe and others,2009, 3). در چند سال اخیر رویکردهای کم کردن دی اکسید کربن در سطح جهان به سمت استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، کارایی انرژی، حمل ونقل، توسعه و ایجاد شهرهای کم کربن و بدون کربن روی آورده و در زمینه های مختلف اقتصادی، صنعت، حمل ونقل و مسکن و مدیریت، راهکارهایی را پیشنهاد داده است. که بر اساس این رویکردها نمونه هایی نیز به مرحله اجرا رسیده است (eco worldly website,2009). ایران از جمله کشورهایی است که پروتکل کیوتو را در سال 1376(1998م)پذیرفته است. در گزارش حاصل از هفدمین کنفرانس تغییرات آب وهوا (unfcc,cop) در آفریقای جنوبی، ایران، رتبه هفتم تولید دی اکسید-کربن و رتبه 60( از بین 61 کشور) جهان در کارایی سیاست های مبارزه با تغییرات آب وهوا را داراست (www.climate.change.ir). بدین ترتیب نیاز به برنامه ریزی در جهت کاهش دی اکسید کربن در کشور به شدت احساس می شود. همانطور که ذکر شد شهرها سهم عمده ای در تولید دی اکسید کربن دارند و ایران نیز از این امر مستثنی نیست. در این میان تهران در رده ی ده شهر نامطلوب جهان برای زندگی سقوط کرده و درکنار شهرهایی نظیرحراره در زیمبابوه، دوالا در کامرون وابیجان درساحل عاج در دهک پایینی جدول ??? شهر دنیا قرار گرفت که از سوی واحد اطلاعاتی مجله اکونومیست مورد بررسی قرار گرفته اند(سالستانی و وردی نژاد، 1391). شهر ری در جنوب شهر تهران با قدمتی 6000ساله از نظر تاریخی با نینوا و بابل برابری می کند و از قدیمی ترین شهرهای جهان محسوب می شود که امروز در غباری از آلودگی ها فرو رفته و –هم از حیث آلودگی و هم از حیث اهمیت-نمونه ای مناسب برای پژوهش حاضر محسوب می گردد. در ایران در راستای کاهش آلودگی های زیست محیطی در شهرها، تنها به کارایی انرژی و کاریری های زمین توجه شده است و بنابراین شاید بتوان گفت این تحقیق از بعد اینکه به طور مستقیم به شهر کم کربن و معیارها و راهکارهای اجرایی کردن آن در شهرهای ایران می پردازد، پژوهشی جدید در ایران می باشد. هدف این پژوهش، ارائه راهکار برای شهرری در جهت دستیابی به شهر کم کربن برای کاهش میزان کربن تولیدی شهرهای ایران می باشد.